NARÓD JAKO JĘZYK - Medytacje z Łukaszem Kołoczkiem

Naród jako język. Czego może nas nauczyć przypadek Heideggera?

Spotkanie w Pałacu Myślewickim.

Emil Cioran zanotował: „Nie mieszka się w kraju, mieszka się w języku. Ojczyzna jest tylko tym i niczym więcej”. A Cezary Wodziński skomentował: „Ojczyzna to sprawa… filologów. Nie – jak to się często infantylizuje – literatów, niechby i poetów czy pisarzy. Lecz – powtarzam dobitnie: filologów. Zadomowionych z upodobaniem w języku. Tych, którzy w języku czują się jak u siebie w domu, czując przecież i respektując całą zagadkowość i niesamowitość tych domowych stosunków”. Jednym z głównych patronów takiego myślenia o ojczyźnie jest jednak Martin Heidegger, którego myślenie z jednej strony zanurzone jest w żywiole niemczyzny – jego ojczystego języka, z drugiej jednak użycza swojej filozofii nazistom.
Widzimy, że na naszych oczach kategoria narodu ożywa i staje się coraz bardziej istotnym słowem politycznej dysputy i mobilizacji mas. Czymże jest jest jednak naród, jak nie zamieszkiwaniem języka? Trzeba powrócić do tej idei, ale w taki sposób, aby uniknąć błędu Heideggera – dostarczenia instrumentu nacjonalistycznej wykładni narodu. Czy jest to możliwe? Czy można pomyśleć naród tak, aby nikt nie czuł się wykluczony? Wydaje mi się, że tak. Konieczne jest tylko konsekwentne przemyślenie języka jako ojczyzny. Nasz język nie dlatego jest polski, że mówią nim Polacy, lecz odwrotnie: Polacy są Polakami, ponieważ gościny użycza im ich język. A gościnność języka jest bardzo pociągającą tajemnicą.

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Mokotów lub w kategoriach: spotkanie