Re-orientalizacja islamu. Medialne uwikłanie: o roli przekazu medialnego w kreowaniu obrazu kultury muzułmańskiej

Goście: Max Cegielski, Jakub Mielnik, dr hab. Katarzyna Górak-Sosnowska, Przemysław Wielgosz
Moderator: Konrad Schiller (kurator programu dyskursywnego w CSW Zamek Ujazdowski)

Celem drugiego spotkania jest prześledzenie strategii budowania narracji przez mass media w odniesieniu do kultury muzułmańskiej. Wydarzenia ostatnich lat oraz miesięcy dowiodły, że to właśnie przekaz medialny stanowi podstawę kształtowania wiedzy, która często staje się główną wykładnią powszechnych opinii oraz racji. Współczesne media zdają się sprowadzać złożone relacje do dwóch przeciwstawnych postaw: wywoływania strachu lub uciekania w skrajną poprawność polityczną. Podczas spotkania porozmawiamy o odpowiedzialności mediów oraz ich uwikłaniu w realizację konkretnych celów politycznych. Zadamy pytanie, czy możliwym jest zachowanie obiektywności w doniesieniach medialnych? Czy we współczesnym dziennikarstwie jest miejsce na rzetelne budowanie kontekstów dla opisywanych wydarzeń? Zastanowimy się nad powodami niewielkiej reprezentacji informacji na temat europejskich społeczności muzułmańskich i nieobecności kwestii kulturowych (tematów związanych z literaturą, muzyką czy sztuką). Przyjrzymy się także narzędziom, które stanowią alternatywę wobec oficjalnych przekazów medialnych, takim jak social media czy nowe zjawisko, jakim jest ninja journalism.

Re-orientalizacja islamu to cykl spotkań podejmujących refleksję nad współczesną kulturą muzułmańską. Termin re-orientalizacja odnosi się bezpośrednio do pojęcia orientalny, który w kulturze europejskiej miał określać wszystkie zjawiska kulturowo-społeczne obejmujące nie-europejskie obszary. W swojej fundamentalnej książce Orientalizm, Edward Said dokonał krytycznej analizy tego pojęcia. Wskazał, że świat Orientu stanowił bezpośrednią opozycję wobec kultury i tradycji europejskiej, która miała stanowić czynnik dominujący. Tak przeprowadzony podział stał się powodem operowania licznymi stereotypami i uproszczeniami.

W ostatnich latach zaobserwować można jednak ponowną orientalizację w postrzeganiu i mówieniu o kulturze muzułmańskiej. Kształtowanie opozycyjnych relacji, w których islam i tradycja muzułmańska zostają sprowadzone do wspólnego mianownika, jako zupełnie obce wobec europejskich tradycji, prowadzi do uwikłania w szereg nadużyć pojęciowych.

Cykl Re-orientalizacja islamu stawia sobie za cel przyjrzenie się z różnych perspektyw zarówno kontekstom historycznym, jak również współczesnym zjawiskom, które kształtują kulturę muzułmańską. Cały cykl podzielony został na serię spotkań panelowych, do których zapraszani będą specjaliści zajmujący się tematyką islamu. Istotna będzie dla nas zarówno perspektywa sztuk wizualnych, jak i szerszy kontekst problemów ekonomiczno-politycznych i kulturowo-społecznych.

Max Cegielski – dziennikarz i pisarz. W TVP Kultura współprowadził program Hala Odlotów. Autor książek: Apokalipso (2004), Pijani bogiem (2007), Masala (2008), Oko świata. Od Konstantynopola do Stambułu (Nagroda imienia Beaty Pawlak, 2009), Mozaika. Śladami Rechowiczów (2011) oraz Leksykon buntowników (2013). Twórca i kurator projektów artystycznych Global Prosperity (Gdańsk – Warszawa, 2010) oraz Migrujący Uniwersytet Mickiewicza (Stambuł, 2014).

Jakub Mielnik – dziennikarz. Pracował jako reporter w kilkunastu krajach świata: od Europy przez Bliski po Daleki Wschód. Był dziennikarzem m.in. BBC, Przekroju, Ozonu, Polska The Times. Współpracuje z tygodnikiem Wprost. Publikował w Gazecie Wyborczej, Polityce, Newsweeku i Nowym Państwie. Relacjonował dla polskich mediów wojny w Iraku i Afganistanie, przewrót na Filipinach, azjatyckie tsunami na Sumatrze, procesy Czerwonych Khmerów w Kambodży, wydarzenia w Chinach, na Tajwanie, w Autonomii Palestyńskiej, na Ukrainie i w Gruzji. Jest autorem książki Kroniki końca świata (2013).

dr hab. Katarzyna Górak-Sosnowska – zajmuje się społeczno-ekonomicznymi problemami Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki, muzułmańską kulturą popularną oraz islamem i muzułmanami w Polsce i na Zachodzie. Napisała min. Muzułmańska kultura konsumpcyjna (2011), Deconstructing Islamophobia in Poland (2014). Prodziekan Studium Magisterskiego SGH.

Przemysław Wielgosz – redaktor naczelny polskiego wydania miesięcznika Le Monde diplomatique oraz redaktor naczelny serii książkowych Biblioteka Le Monde diplomatique i Biblioteka alternatyw ekonomicznych. Redagował półrocznik polityczno-artystyczny Lewą Nogą. Publikował w Wiadomościach kulturalnych, Przeglądzie i Przekroju. Jest autorem książki Opium globalizacji (2004), redaktorem i współautorem książek Koniec Europy jaką znamy (2013) i TTIP – pułapka transatlantycka (2015).

Zdjęcie powyżej: Barbad Golshiri, Grób bez tytułu, 2012. Wystawa kurz / dust / ghobar. Dzięki uprzejmości artysty oraz Aaran Gallery w Teheranie. Fot. Bartosz Górka

budynek Laboratorium, Sala im. W. Krukowskiego
wstęp wolny

To wydarzenie już minęło.
Sprawdź nadchodzące wydarzenia w dzielnicy Śródmieście lub w kategoriach: spotkanie